عوامل خطر عمومی در ابتلا به سرطان پستان
این عوامل شامل مواردی همانند سن، جنسیت، نژاد، وزن و قد، سابقه خانوادگی، سابقه باروری و … است.
افزایش سن
عامل اصلی افزایش دهنده احتمال سرطان پستان در بیشتر زنان افزایش سن است. احتمال ابتلا به سرطان پستان با افزایش سن، تا ۴۵ الی ۵۰ سالگی به میزان زیادی افزایش پیدا میکند. پس از سنین ۴۵ الی ۵۰ سالگی، این احتمال به میزان کمتری افزایش مییابد. در سن ۷۵ الی ۸۰ سالگی احتمال ابتلا به آن دیگر زیاد نمیشود و بدون تغییر میماند و پس از ۸۰ سالگی شروع به کاهش میکند.
جنسیت
احتمال ابتلا به سرطان پستان در زنان ۱۰۰ برابر بیشتر از مردان است.
نژاد
طبق بررسی انجام شده در جمعیت آمریکا، در بین همه نژادها، زنان سفید پوست بیشترین میزان تشخیص ابتلا (۱۲۴ نفر به ازای هر صد هزار نفر در سال) را دارند و کمترین میزان تشخیص ابتلا به سرطان پستان در آسیایی-آمریکاییها (۸۲ نفر به ازای هر صد هزار نفر در سال) است.
وزن
افزایش وزن و چاقی با افزایش احتمال ابتلا به سرطان پستان در زنان یائسه در ارتباط است. البته مشخص نیست این ارتباط چگونه شکل میگیرد.
قد
قد بلند با افزایش احتمال ابتلا به سرطان پستان در ارتباط است. این احتمال در زنانی که قد آنها ۱۷۵ سانتی متر یا بیشتر است، بیشتر از زنانی که قد آنها کمتر از ۱۶۰ سانتی متر است، گزارش شده است.
افزایش زمان قرارگرفتن در معرض استروژن
افزایش مدت زمانی که فرد در معرض هورمون استروژن قرار میگیرد، یکی از عوامل مطرح در افزایش احتمال ابتلا به سرطان پستان است که در مشکلات زیر رخ میدهد:
بیماری خوش خیم پستان (Benign Breast Disease)
علاوه بر بروز سرطان در پستان، مشکلات دیگری نیز ممکن است در آن ایجاد شود. این مشکلات ممکن است در اثر رشد بیش از حد بافت غدهای پستان (که اصطلاحاً ضایعههای مولد نامیده میشوند) یا در اثر افزایش بافت فیبری پستان، بزرگ شدگی مجاری پستان، یا تشکیل کیست در پستان (که اصطلاحاً ضایعههای غیر مولد نامیده میشوند) ایجاد شوند. ضایعههای غیر مولد، غیرسرطانی و خوش خیم هستند. در زنانی که سابقه ضایعههای مولد دارند، احتمال ابتلا به سرطان پستان بیشتر است، به خصوص اگر سلولها ظاهر غیرطبیعی داشته باشند. این مشکل اصطلاحاً هایپرپلازی آتیپیک (Atypical Hyperplasia) نامیده میشود.
بافت متراکم پستان در ماموگرافی
در پستان افرادی که چند ناحیه متراکم در ماموگرافی آنها مشاهده شده است، احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان نسبت به افرادی که پستان آنها اینگونه نیست و بیشتر از بافت چربی تشکیل شده است وجود دارد.
تراکم استخوانی بالا
در زنان با تراکم بالای مواد معدنی استخوان یا (Bone Mineral Density (BMD احتمال ابتلا به سرطان پستان بیشتر است. بافت استخوان دارای گیرندههای استروژن بوده بنابراین به استروژن موجود در خون حساس است. به همین دلیل ممکن است ارتباطی بین تراکم مواد معدنی استخوان یا BMD با استروژن موجود در خون در وجود داشته باشد.
سابقه شخص
اگر فردی درگذشته در یکی از پستانها سرطان داشته است، احتمال ابتلای دوباره او به سرطان در پستان دیگر بیشتر است. در فردی که سابقه سرطان پستان از نوع (Ductal Carcinoma In Situ (DCIS داشته است، در۱۰ سال آینده احتمال ابتلای او ۵ درصد تخمین زده میشود و فردی که سابقه سرطان تهاجمی داشته است، احتمال ابتلای او در هر سال ۱ درصد (اگر پیش از یائسگی باشد) و ۰/۵ درصد (برای دوران یائسگی) تخمین زده میشود.
سابقه خانوادگی
سابقه خانوادگی عامل مهمی در احتمال ابتلا به سرطان پستان است. البته آمار نشان میدهد تنها در ۲۰ درصد افراد مبتلا به سرطان پستان سابقه این بیماری در بستگان درجه اول آنها وجود داشته است. همچنین تنها کمتر از ۱۰ درصد از انواع سرطان پستان با جهشهای ارثی مرتبط دانسته شده است.
سایر عوامل هورمونی
برخی از انواع هورمونها همانند موارد زیر، ممکن است بر احتمال ابتلا به سرطان پستان تاثیرگذار باشند.
مصرف داروهای هورمونی برای کاهش علائم یائسگی
مصرف طولانی مدت داروهای خوراکی حاوی استروژن به همراه پروژسترون در زنان ۵۰ تا ۷۹ ساله احتمال سرطان پستان را افزایش میدهد و در کنار سرطان، احتمال سکته مغزی، بیماریهای قلبی و ایجاد لخته خون در پاها نیز بالا میرود. منظور از مصرف طولانی مدت، مصرف به مدت ۵ سال یا بیشتر است. مطالعات در حال حاضر نشان میدهند که با مصرف داروهایی که فقط حاوی استروژن هستند، احتمال سرطان پستان افزایش نمییابد؛ به خصوص اگر به مدت کوتاهی مصرف شود. از طرف دیگر بسیاری از مطالعات ارتباط روشنی بین داروهای ضد بارداری خوراکی و افزایش احتمال ابتلا به سرطان پیدا نکردهاند. به طور کلی اطلاعات موجود در مورد ارتباط داروهای ضدبارداری و احتمال ابتلا به سرطان پستان متناقض و اندک است اما به نظر میرسد ارتباطی در این مورد وجود ندارد.
آندروژنها
میزان بالای هورمون تستوسترون در زنان با افزایش احتمال سرطان پستان در ارتباط است و ممکن است احتمال ابتلا به سرطان پستان به خصوص از نوع دارای گیرنده هورمونی را افزایش دهد.
انسولین
میزان زیاد انسولین و فاکتورهای رشد مرتبط با مسیر اثر انسولین ممکن است با افزایش احتمال سرطان پستان در ارتباط باشد.
عوامل مربوط به باروری
عواملی همانند سن بلوغ و یائسگی فرد و همچنین بارداری و شیردهی میتواند بر احتمال ابتلا به سرطان پستان تاثیرگذار باشد.
سن شروع و پایان عادت ماهیانه
– در زنانی که عادت ماهیانه در آنها از سنین پایینتری شروع شده است یا در زنانی که یائسگی در آنها در سنین بالاتری اتفاق میافتد، احتمال ابتلا به سرطان پستان بالاتر است. این موضوع احتمالا به این دلیل است که با شروع عادت ماهیانه در سنین پایینتر و پایان آن در سنین بالاتر، فرد بیشتر در معرض استروژن قرار میگیرد.
بارداری و شیردهی
– زنانی که اصلا باردار نشدهاند در مقایسه با زنانی که چند بارداری داشتهاند بیشتر احتمال دارد که به سرطان پستان مبتلا شوند. همچنین هرچه یک زن در زمان بارداری با مدت کامل (فول ترم)، جوانتر باشد احتمال سرطان پستان برای او کمتر است. دوره طولانیتر شیردهی نیز در برابر ایجاد سرطان پستان اثرات محافظتی دارد.
– بین داشتن سقط و سرطان پستان ارتباطی وجود ندارد.